Hiệu quả công tác trồng rừng trong phòng chống cháy rừng tại Vườn quốc gia Bù Gia Mập

Hệ sinh thái rừng Vườn quốc gia Bù Gia Mập được các chuyên gia đánh giá khá đa dạng và phong phú. Các kiểu rừng đặc trưng phải kể đến là rừng lồ ô thuần loài, rừng gỗ xen lồ ô và rừng nửa rụng lá theo mùa mưa ẩm nhiệt đới. Rừng lồ ô có khoảng 1.720,02 ha chiếm gần 7% tổng diện tích Vườn và diện tích rừng lồ ô thuần loài phân bố tương đối rộng tại các tiểu khu 15, 20, 21, 23, 25, 26, 27, 28, 29 và tập trung nhiều nhất tại tiểu khu 29. Vì vậy, giai đoạn mùa khô từ tháng 11 đến tháng 5 hằng năm những khu vực này tiềm ẩn nguy cơ cháy rừng và khả năng cháy lan trên diện rộng là rất cao. Nếu xảy ra cháy rừng thì ngọn lửa bùng phát dữ dội, lây lan nhanh và khó kiểm soát.


Bên cạnh đó, Vườn quốc gia Bù Gia Mập có khoảng 30km đường vành đai phía nam tiếp giáp với vườn rẫy của người dân vùng đệm. Khi người dân tiến hành đốt dọn nương rẫy chuẩn bị cho mùa vụ thu hoạch hạt điều hoặc phòng cháy vườn cao su sẽ gây nguy cơ cháy rừng rất cao. Do vậy, việc thực hiện phòng chống cháy bằng bang xanh cản lửa là một biện pháp cần thiết nhằm bảo vệ tốt nguồn tài nguyên rừng.

Nhằm góp phần giảm bớt nguy cơ cháy lan sang rừng của Vườn quốc gia Bù Gia Mập, thực hiện Quyết định số 317/QĐ-SNN ngày 28 tháng 4 năm 2010 của Sở NN&PTNT tỉnh Bình Phước về việc phê duyệt thiết kế kỹ thuật và dự toán trồng rừng thuộc dự án 661 năm 2010 tại tiểu khu 20, 21, 27, Vườn quốc gia Bù Gia Mập đã thực hiện trồng mới 20 ha rừng thuộc các tiểu khu 20, 21 và 27 dọc tuyến đường tuần tra biên giới phía nam của Vườn, tạo đường băng xanh giảm bớt nguy cơ cháy rừng.  Hai loài cây được trồng hỗn giao tại khu vực này là cây sao đen và cây dầu rái bản địa. Sau hơn 10 năm chăm sóc, đến nay diện tích rừng trồng này đã cao lớn, xanh tốt và phát triển ổn định đạt được mục tiêu trong việc góp phần vào công tác phòng chống cháy rừng mùa khô và tạo nguồn gieo giống tự nhiên cho khu vực rừng lồ ô thuần loài kế cận trong tương lai.

Theo số liệu thống kê các vụ cháy rừng của Hạt kiểm lâm rừng đặc dụng Vườn Quốc gia Bù Gia Mập, trong giai đoạn từ năm 2005 – 2010, Vườn Quốc gia Bù Gia Mập có tổng số 7 vụ cháy rừng gây ảnh hưởng tới thảm thực vật dưới tán 129,4 ha rừng. Các vụ cháy tập trung chủ yếu tại tiểu khu 20 và 28 và chủ yếu ở những nơi có rất nhiều rừng lồ ô, tre nứa. Tuy nhiên từ năm 2015 đến nay, từ khi có đường vành đai xanh cản lửa phòng chống cháy rừng thì số vụ cháy đã giảm hẳn và chỉ còn 2 vụ cháy thực bì tại tiểu khu 2, 3 và 29 với tổng diện tích khoảng 2,7 ha. Đây là các khu vực giáp bờ sông Đăk Huýt, Đăk Mai và trạng thái rừng chủ yếu là cây le, chuối rừng, cây bụi lồ ô, không thiệt hại về tài nguyên rừng.

Có thể nhận thấy rằng việc trồng rừng dọc vành đai phía nam đã góp phần rất lớn vào công tác phòng chống cháy rừng hữu hiệu cho những diện tích rừng lồ ô tự nhiên. Đây giống như lá chắn nhiều tầng ngăn cản những nguy cơ cháy rừng đến diện tích rừng tự nhiên có khả năng cháy cao, mang lại sự an toàn và bình yên cho sự sống của các loài động thực vật trong rừng Bù Gia Mập. Diện tích rừng trồng nãy cũng tạo thêm cảnh quan đẹp cho con đường du lịch sinh thái chiến lược của Vườn, góp phần bảo vệ và bảo tồn tốt nguồn gen một số loài cây bản địa tại địa phương.