Nghiên cứu về ký sinh trùng sốt rét tại Vườn Quốc gia Bù Gia Mập

   Từ ngày 01/11/2024 đến 06/11/2024, đoàn công tác của Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga, Chi nhánh Phía Nam (gọi tắt là Đoàn công tác) đã đến nghiên cứu thực địa tại Vườn Quốc gia Bù Gia Mập (gọi tắt là Vườn) và các xã vùng đệm của Vườn. Đoàn công tác đã thực hiện các hoạt động “Khảo sát thực địa và thu thập muỗi Anopheles tại Vườn và một số xã vùng đệm của Vườn nhằm tìm kiếm sự lưu hành của ký sinh trùng sốt rét trong véc-tơ truyền bệnh”. Đây là lần thứ hai Đoàn công tác thực hiện các hoạt động khảo sát và nghiên cứu thực địa tại Vườn trong khuôn khổ đề tài “Nghiên cứu sự biến đổi gen độc lực và khả năng kháng thuốc theo mùa của ký sinh trùng sốt rét Plasmodium falciparum trong véc-tơ truyền bệnh loài Anopheles”. Trước đó, Đoàn cũng đã thực hiện 01 đợt công tác từ ngày 20/5/2024 đến 23/5/2024.
            Đoàn nghiên cứu đã thực hiện các đợt khảo sát thực địa và thu thập mẫu véc-tơ truyền bệnh (muỗi và bọ gậy muỗi) tại các khu vực: Vườn Sưu tập thực vật, khu cứu hộ động vật hoang dã (thuộc Phân khu hành chính dịch vụ của Vườn); khu vực Trạm Kiểm lâm số 3, số 5 (thuộc Phân khu phục hồi sinh thái của Vườn); khu vực Trạm Kiểm lâm số 2, suối Đăk Ca và Trạm Kiểm lâm số 8 (thuộc Phân khu bảo vệ nghiêm ngặt của Vườn); khu vực thôn Bù Lư, Bù Dốt của xã Bù Gia Mập và khu vực thôn Đăk Lim của xã Đăk Ơ (thuộc vùng đệm của Vườn).

Hình ảnh: Đoàn công tác thu thập mẫu muỗi và bọ gậy tại khu vực Vườn Sưu tập thực vật và khu cứu hộ động vật hoang dã (thuộc Phân khu hành chính dịch vụ của Vườn)


Hình ảnh: Đoàn công tác thu thập mẫu muỗi tại khu vực bìa rừng gần Trạm Kiểm lâm số 3
(thuộc Phân khu phục hồi sinh thái của Vườn)

Hình ảnh: Đoàn công tác xử lý mẫu muỗi và bọ gậy đã thu thập được tại khu vực Trạm Kiểm lâm số 3 (thuộc Phân khu phục hồi sinh thái của Vườn)


Hình ảnh: Đoàn công tác thu thập mẫu muỗi tại khu vực bìa rừng gần Trạm Kiểm lâm số 5

(thuộc Phân khu phục hồi sinh thái của Vườn)


Hình ảnh: Đoàn công tác xử lý mẫu muỗi và bọ gậy đã thu thập được tại khu vực Trạm Kiểm lâm số 5 (thuộc Phân khu phục hồi sinh thái của Vườn)

Hình ảnh: Đoàn công tác thu thập mẫu muỗi và bọ gậy tại khu vực bìa rừng gần Trạm Kiểm lâm số 8 (thuộc Phân khu bảo vệ nghiêm ngặt của Vườn)
Hình ảnh: Đoàn công tác thu thập mẫu muỗi và bọ gậy tại khu vực gần suối Đăk Ca
(thuộc Phân khu bảo vệ nghiêm ngặt của Vườn)

Hình ảnh: Đoàn công tác thu thập mẫu muỗi và bọ gậy tại thôn Đăk Lim, xã Đăk Ơ, huyện Bù Gia Mập
(thuộc khu vực vùng đệm của Vườn)
 
            Trong quá trình thực hiện công tác, các cán bộ khoa học của Đoàn đã sử dụng bẫy đèn để thu thập mẫu muỗi trưởng thành hoạt động ban đêm. Thời gian đặt bẫy đèn từ 18h00 đến 7h00 sáng hôm sau. Vào ban ngày, Đoàn nghiên cứu đã khảo sát khu vực xung quanh các Trạm, Chốt, xung quanh nhà ở của người dân để thu thập mẫu muỗi và bọ gậy muỗi nhằm tìm kiếm sự lưu hành của ký sinh trùng sốt rét Anopheles. Các cán bộ nghiên cứu đã dùng đèn pin soi trong nhà, phòng ngủ, nhà kho, chuồng gia súc, dưới các mương, cống để tìm kiếm, thu thập mẫu muỗi và bọ gậy. Thời gian thực hiện điều tra ban ngày là từ 5h00 đến 7h00 và từ 15h00 đến 18h00. Khi phát hiện có muỗi, các cán bộ nghiên cứu dùng vợt lưới để bắt muỗi, sau đó dùng tube/ống hút muỗi để thu thập các mẫu muỗi trưởng thành.
Đợt công tác này là vào thời điểm cuối mùa mưa. Tuy nhiên do ảnh hưởng của mưa bão nên thời tiết có mưa nhiều, khí hậu ẩm ướt đã tạo điều kiện thuận lợi cho muỗi sinh trưởng, phát triển và hoạt động mạnh. Vì vậy, Đoàn công tác đã thu thập được nhiều mẫu muỗi trưởng thành và bọ gậy muỗi. Kết quả điều tra trong đợt công tác này sẽ là cơ sở để thời gian tới Đoàn tiếp tục quay lại Vườn Quốc gia Bù Gia Mập để thực hiện các nghiên cứu tiếp theo trong khuôn khổ đề tài “Nghiên cứu sự biến đổi gen độc lực và khả năng kháng thuốc theo mùa của ký sinh trùng sốt rét Plasmodium falciparum trong véc-tơ truyền bệnh loài Anopheles”.
Kết thúc đợt công tác, Đoàn công tác đã gửi lời cảm ơn chân thành tới UBND tỉnh Bình Phước, các Sở, ban, ngành, các địa phương và Vườn Quốc gia Bù Gia Mập đã hỗ trợ nhiệt tình, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho Đoàn trong suốt thời gian thực hiện công tác.